Ήταν λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, όταν ο Έλληνας πρωθυπουργός, Ιωάννης Μεταξάς, είχε διαβάσει το ιταλικό τελεσίγραφο και απαντούσε στον Ιταλό πρέσβη της Αθήνας, Εμανουέλε Γκράτσι, την ιστορική φράση:
«Alors, c’est la guerre» (δηλαδή, «λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο»), εκδηλώνοντας έτσι την αρνητική θέση επί των ιταμών ιταλικών αιτημάτων, δηλαδή την ελεύθερη διέλευση των ιταλικών στρατευμάτων από τα ελληνοαλβανικά σύνορα και παράλληλα απαιτούσε να της παραχωρηθούν κάποια σημεία στρατηγικής σημασίας (αεροδρόμια, λιμάνια κλπ) που θα βοηθούσαν τις επιχειρήσεις της στην γύρω περιοχή.Την ίδια μέρα ο πρωθυπουργός εξέδωσε το παρακάτω διάγγελμα:
«Προς τον ελληνικόν λαόν:
Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν διά την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της. Μολονότι επεδείξαμεν την πλέον αυστηράν ουδετερότητα και ίσην, προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημας το δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Έλληνες μου εζήτησεν σήμερον την 3ην πρωινήν ώραν, την παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους κατά την ιδίαν αυτής βούλησιν ότι προς κατάληψιν αυτών η κίνησις των στρατευμάτων της. θα ήρχιζε την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ’ εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.
Έλληνες,
τώρα θα αποδείξωμεν εάν είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας, την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον το Έθνος ας εγερθή σύσσωμον, αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας, και τας ιεράς μας παραδόσεις.
Νυν υπέρ πάντων ο αγών
Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως
Ιωάννης Μεταξάς».
Αντίστοιχο διάγγελμα έβγαλε και ο Βασιλιάς Γεώργιος ο Β’, ενώ μήνυμα προς τον ελληνικό λαό απηύθυνε ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χρύσανθος.
Παρά το γεγονός ότι η χώρα μας τελούσε υπό Ιταλο-γερμανική κατοχή η επέτειος ξεκίνησε να γιορτάζεται από την πρώτη κι όλας χρονιά. Αν και οι δύο πρώτοι εορτασμοί έγιναν στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και την πλατεία Συντάγματος χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα από τους Ιταλούς, δεν ήταν το ίδιο το 1943, όταν ο εορτασμός που έγινε στην πλατεία Κοτζιά συνοδεύτηκε από συλλήψεις μιας και την αστυνόμευση είχαν αναλάβει πλέον οι Γερμανοί.
Ο πρώτος επίσημος εορτασμός έγινε στις 28 Οκτωβρίου του 1944 οπότε έγινε και η πρώτη παρέλαση παρουσία του τότε πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου. Από τότε ο εορτασμός επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.
Μάλιστα στη Θεσσαλονίκη γίνεται μεγάλη στρατιωτική παρέλαση καθώς η γιορτή σχεδόν συμπίπτει τόσο με την επέτειο απελευθέρωσης της πόλης από τους Οθωμανούς όσο και με τον εορτασμού του πολιούχου της πόλης Αγ. Δημητρίου.
Ζήτω η 28η Οκτωβρίου!
Με πληροφορίες από το eduadvisor.gr.